4 mei: Stille tocht dodenherdenking

HOORN - Jaarlijks wordt er in Hoorn op 4 mei een Stille Tocht gehouden. Deze tocht begint om 19.25 uur. Vertrekpunt: Westerdijk, bij het eerste van de vier “handjes”. Route: Westerdijk- Verlengde Nieuwsteeg – Achterom – Gelderse Steeg - Grote Noord – Rode Steen – Kerkstraat en Kerkplein.

De Stille Tocht wordt begeleid door twee trommelaars die het looptempo aangeven. Direct daarachter lopen leerlingen van 7 basisscholen in Hoorn die bloemen meedragen. De route wordt gemarkeerd met de vier beelden (handen) van de verzetsvrouwe Truus Menger-Oversteegen. Bij elk beeld wordt kort stilgestaan en een boeketje neergelegd. Achter deze leerlingen loopt het comité met burgemeester van Hoorn, G.A. van Veldhuizen en een groot aantal inwoners. Ook zij kunnen bloemen neerleggen. De stoet komt een aantal minuten voor 20.00 uur bij de Grote Kerk aan. Daar wordt The Last Post gespeeld door een trompettist. Daarna wordt er 2 minuten stilte gehouden die wordt afgesloten met het gezongen Wilhelmus.

Vervolgens volgt de kranslegging, gevolgd door het voorlezen van haar gedicht van onze kinderstadsdichter Mara Veltkamp,daarna een toespraak door Jan de Bruin, adjunct-directeur van het Westfries Archief in Hoorn en tenslotte leest Jan van Barreveld , leerling van de Roald Dahlschool zijn gedicht voor.

Na afloop van de kranslegging is er een muzikale voorstelling in de Oosterkerk (Grote Oost in Hoorn, verzorgd door Musical Popkoor Broadway olv. Patrice van Opstal. Het concert begint rond 20.45 uur en is vrij toegankelijk. Een financiële bijdrage wordt op prijs gesteld.

De organisatie van de jaarlijkse Stille Tocht is in handen van het Hoorns Comité 40-45
www.comite4045.nl

Aanleiding route Stille Tocht Hoorn
Ieder jaar op 4 mei vindt in heel Nederland de Nationale dodenherdenking plaats. Ook in Hoorn staat om acht uur ‘s avonds de tijd even stil en gedenken wij de doden bij het monument voor de Grote Kerk op het Kerkplein.

Voordat de herdenking plaats vindt lopen veel mensen mee in de jaarlijkse “Stille Tocht” van de Westerdijk door de stad naar het Kerkplein. Veel Hoornse mensen zijn met het bestaan van de tocht op de hoogte maar niet iedereen kent de tragische betekenis achter deze route.

Op de plaats waar de Stille Tocht eindigt, werden op 4 jan. 1945, als vergelding op het neerschieten van de Nederlandse S.S.- Rottenführer George Herlee (op 30 dec. 1944), vijf onschuldige Nederlandse burgers gefusilleerd. De vijf werden die bewuste ochtend in een vrachtwagen vanuit het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam overgebracht naar Hoorn, om vervolgens op het Kerkplein te worden doodgeschoten.

George Herlee werd al geruime tijd door het regionale verzet gezocht. Op 30 dec. 1944 kreeg de Hoornse knokploeg een bericht door dat Herlee in de stad was gesignaleerd. Herlee was één van de beruchtste jagers op onderduikers en illegalen in de Kop van Noord Holland. Vele slachtoffers had hij al opgespoord. De meesten hiervan kwamen terecht in gevangenissen als het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Daar werd men gefolterd en vernederd om maar een bekentenis los te krijgen. Overleefde iemand deze martelpraktijken dan werd men daarna veelal geëxecuteerd in de duinen bij Bloemendaal aan Zee of op de Waalsdorpervlakte. Hannie Schaft en Johannes Post zijn hier een voorbeeld van.

George Herlee werd door het verzet in de toenmalige kapperszaak aan de Nieuwstraat doodgeschoten. Als vergelding daarop lieten de Duitsers dus vijf gevangenen uit de Weteringschans naar Hoorn overbrengen. De vijf onschuldigen kwamen met de vrachtauto via de Westerdijk, Verlengde Nieuwsteeg, het Achterom, de Geldersesteeg, het Grote Noord en de Rode Steen en door de Kerkstraat Hoorn binnen, en werden vervolgens op het Kerkplein, staande tegen de muur van de Grote Kerk, geëxecuteerd. In de muur van deze kerk is daarvoor een monument geplaatst, hetgeen is onthuld in 1947 door de echtgenote en dochter van een der gefusilleerden.

Hier stierven:
Johan Versfelt Den Haag 29 mei 1886 - † 04-01-1945 (58 jr.)
Gerardus Jonker Amsterdam 16 oktober 1903 - † 04-01-1945 (41 jr.)
Jacob Wilhelm Jansen Amsterdam 15 december 1910 - † 04-01-1945 (34 jr.)
Hendrikus Marinus Imming Amsterdam 19 juli 1917 - † 04-01-1945 (27 jr.)
Johan Theodoor J. Jansen Bandoeng N.I. 21 maart 1921 - † 04-01-1945 (23 jr.)

Deze route werd na de oorlog dan ook de route van de jaarlijkse “Stille Tocht”.