Hoorn is vol. Die boodschap kwam duidelijk naar voren in de nieuwjaarstoespraak van burgemeester Onno van Veldhuizen. Donderdagavond vroeg hij onder andere aandacht voor het gebrek aan ruimte in de stad voor woningen en bedrijven. Van Veldhuizen zei het zo in zijn toespraak tijdens de nieuwjaarsreceptie op het stadhuis: ”Niemand beseft dat Hoorn met zo’n 3500 inwoners per vierkante km steden als Eindhoven, Enschede, Groningen, Maastricht achter zich laat. We staan – ondanks laagbouw en groene wijken - van alle 458 gemeenten qua bevolkingsdichtheid op plaats 12.”
Lees hier de hele nieuwjaarstoespraak van onze burgemeester:
Beste Stadgenoten,
Een heel mooi en goed 2006 toegewenst voor u en de uwen. Goed en mooi dat u er allemaal bent.
Het blijft maatschappelijk ruw en veranderlijk weer. Het leven verandert razendsnel en wij veranderen langzaam mee. Dat maakt onzeker en is gewoon moeilijk. Goed bestuur zou ons wat kunnen helpen Als een soort wandelstok waar je in onbekend terrein op kunt leunen. Schild voor de zwakken, motor voor ontplooiing.
Het lukt Hoorn om met minder mensen, minder geld en voortdurend veranderende eisen de mensen in een steeds meer klemzittende stad toch beter te voorzien. We krijgen regelmatig uit den lande officiële complimenten. We winnen prijzen, zijn innovatief, lopen voorop, blijken de beste in benchmarks. Vanavond wil ik ‘onze’ ambtenaren daarmee complimenteren. Zij rollen dit jaar van onderop een reorganisatie in die al veel heeft gevraagd en nog meer zal eisen. Dat moet. We zijn niet van het openbaar bestuur van een mager zesje. Wij proberen die andere vooral betere overheid te zijn. Dat is onze eer. Alle dagen van de week. Die andere Andere Overheid – minder regels, minder ministeries, minder ambtenaren, minder bestuurders, minder provincies, minder gemeenten en wat er overblijft slimmer georganiseerd – hebben we trouwens nog te weinig gezien. Dat is wel nodig om uiteindelijk als gemeente ook echt beter te kunnen zijn. Hopelijk wordt het ook voor Minister Pechtold een goed jaar.
Het is de vraag of mensen dat ‘lentegevoel’ uit het stadhuis ook delen. Over de dienstverlening is men redelijk tevreden. Daar knelt het minder. En in de stad? In de stad ziet men veel nieuwe gebouwen verrijzen en men ziet het drukker worden.
Die drukte valt ook mij steeds meer op. ‘Prieken en prakken’ ik leerde de term van Martin Menger, journalist bij het NHD. Inbreiden en moeizaam uitbreiden. Fietsen en besturen tegen de wind. Mensen wat kost dat een tijd en inspanning! En de provincie wil dat wij nog eens ruimte voor 1500 woningen in de stad vinden. Dat wordt niet gemakkelijk. Niemand beseft dat Hoorn met zo’n 3500 inwoners per vierkante km steden als Eindhoven, Enschede, Groningen, Maastricht achter zich laat. We staan – ondanks laagbouw en groene wijken - van alle 458 gemeenten qua bevolkingsdichtheid op plaats 12. Het feit dat we voor het eerst sinds 45 jaar licht in bevolking zijn afgenomen doet daaraan niets af. De zoektocht voor een jeugdhonk in Blokker is een mooi voorbeeld van de drukte; op 25 locaties bleek nergens plaats. Waar het gemeentebestuur van Hoorn gelijk Jozef en Maria met Ezel, zich ook wendt, zowel binnen als buiten de stad, de deur blijft uiteindelijk te vaak dicht. Toch vindt iedereen dat er inderdaad wat moet gebeuren. Hoorn heeft last van ademnood en raakt puffend achterop. Nu al. Ik herhaal nog maar eens: Hoorn stond in 2001 nog rond de 50ste plaats en in 2004 op de 145ste plaats voor wat betreft het vestigingsklimaat. Oorzaak: ruimtegebrek; inmiddels 0 hectare bedrijventerrein in de aanbieding. Naar mijn weten uniek in Nederland. We missen zo de toekomst en dat is erg. Zeker nu we daar allemaal gewoon bij zijn. Hopelijk heeft de Provincie Noord Holland een bijzonder goed jaar. Of anders Den Haag. Die ruimte voor bedrijven moet er komen.
Ruimtegebrek in stenen leidt ook tot knellende menselijke relaties. Wat worden er veel van ons toch boos bij dat soort zoektochten: ‘En ja als het gemeentebestuur nu beter had gecommuniceerd of eerder dit of meer dat dan …’ De ambtsketen hangt wel eens door van de beste stuurlui en glorieuze betweters. Het zijn er niet veel en ik trek het me teveel aan. Dat weet ik. Het is een persoonlijk verbeterpunt voor 2006. Maar toch. Enige bescheidenheid en gedemptheid in toon zouden sieren. Wie heeft immers de wijsheid in pacht? Ik vind dat we elkaar daar meer op moeten aanspreken. Democratisch gedrag is geen aangeboren eigenschap. Integendeel: je moet het leren.
De kloof ? Nog nooit werden zoveel mensen zo vroeg bij besluitvorming betrokken en werd er zo naar ze geluisterd. Dat is iets heel anders dan je zin krijgen. Communicatie; praten en luisteren komt van twee kanten. Wie dat niet ziet en hoort is Oostindisch doof: Holle Bolle Gijs en Rupsjenooitgenoeg. Het kan altijd beter, maar de grootste winst zit bij de deelnemers aan de democratie. U en ik. En er zijn steeds meer goede voorbeelden in de stad van mensen die het samen oppakken.
Die knellende ruimte, die soms knellende relaties leiden tot aarzeling bij bestuurders. Met iedere beslissing oogst je luidruchtige beeld- en sfeerbepalende ontevredenheid. Toch moeten we durven te beslissen. Hoorn heeft dat nodig. Iemand die dat niet meer kan, juist onder moeilijke omstandigheden, bestuurt niet, maar dobbert op de geest van de tijd. Iemand die dat wel kan, blijft zichzelf trouw en daar begint en eindigt het mee. We hebben in ieder geval jonge helden zonder koudwatervrees, zo bleek op 1 januari aan het IJsselmeer. Echte scheepsjongens. Laten we het samen voor onze stad blijven doen: luisteren, beslissen, besturen. En dat eerlijk, kwetsbaar, pragmatisch, duidelijk en wijs. Met of zonder Andere Overheid. Met of zonder Provincie. Met of zonder ruimte, maar met elkaar voor de inwoners van vandaag, morgen en overmorgen van ons Hoorn. En met een lichte variatie op Jan Smit zingen we dan: ‘Als de nacht verdwijnt en de zon weer schijnt, en als ik Hoorn dan zie klinkt een symphonie. Ach, als je wist hoeveel ik van je hou, heel mijn hart staat open voor jou.’
Ik dank u.”