Stadswandeling langs de Hoornse wallen

Op vrijdag 6 augustus organiseert de Vereniging Oud Hoorn de laatste wandeling van dit seizoen. De aandacht gaat deze keer uit naar de 3 omwallingen die de stad in de loop der tijden gekend heeft. Twee maal heeft men de stad vergroot door de wallen te verleggen.

De aanleiding voor de oudste omwalling was de veroordeling onder valse voorwendselen van Jan Lambertsz. Cruijf, zoon van de Hoornse burgemeester Lambert Cruijf, door de landsvrouwe Jacoba van Beijeren in 1426 te Gouda. Zijn vader snelde nadat hij dit bericht vernomen had naar Gouda en kreeg van Jacoba de toezegging dat zijn zoon slechts voor de vorm op het schavot zou worden gebracht maar dat hij genade zou verkrijgen op een door haar te geven teken. Toen de terechtstelling echter plaats vond bleef het teken uit en de onschuldige zoon liet het leven. Hierop keerde de vader met spoed terug naar Hoorn en wist te bewerken dat de stad zich afkeerde van Jacoba van Beijeren en koos voor de partij van Filips van Bourgondië.

De vrees dat Jacoba zich zou wreken deed het stadsbestuur besluiten tot de aanleg van een aarden wal met houten poorten en een gracht vanaf de huidige brug tussen het Grote en het Kleine Oost via de Turfhaven en Veemarkt naar de niet meer bestaande Westerpoort.



In 1508 had de eerste uitleg plaats. De stadsgracht werd toen verlegd naar de Vollerswaal en de Draafsingel. Op de aarden wal kwam een stenen muur met wel 10 waltorens. Vier stenen poortgebouwen gaven toegang tot de stad. Alleen de Mariatoren heeft de tijd overleefd. Bij de bouw van de ondergrondse parkeergarage van het Jeudje zijn de resten van fundamenten van twee van deze torens gevonden.



In 1576 werd het gebied tussen de Vollerswaal en de huidige erachter liggende Draafsingel bij de stad getrokken en werden er bastions aangelegd om de stad beter te kunnen verdedigen. De enig overgebleven stadspoort, de Oosterpoort, behoort bij deze uitbreiding van de omwalling. Deze poort is in Italiaanse renaissance stijl gebouwd door de Amsterdammer Joost Jansz. Bilhamer. Deze was steenhouwer bij het Amsterdamse fabrieksambt en daarmee een van de voorgangers van de bekende Hendrik de Keyser.




In het verhaal over de verdediging van de stad wordt ook de rol van de schutterij belicht. Het inmiddels gerestaureerde doelengebouw en twee poortjes zijn de zichtbare overblijfselen van haar terrein.



De wandeling begint om 19.30 uur bij de Oosterpoort. Deelname is gratis.