Rijmt demonstratie op democratie?

Vandaag wordt gedemonstreerd om te bereiken dat het standbeeld van J.P. Coen zal worden verplaatst naar een plek, waar je het alleen tegen betaling of het tonen van je museumkaart nog kan bewonderen. De organisaties We Promise, Aralez, Doorbraak en het Dekolonisatie Netwerk organiseren deze demonstratie omdat zij vinden dat het gemeentebestuur van Hoorn halsstarrig blijft vinden dat het beeld niet weg moet.

Toevallig of niet is het, dat na het vorige zomerreces mijn eerste column ook ging over het zwarte verleden van Hoornse bestuurders in de periode dat zij deel uitmaakten van bewindvoering van de V.O.C. Mensen die deel uitmaken van de organisatie We Promise betoogden toen als insprekers de noodzaak dat het stadsbestuur excuses aanbiedt over het Hoornse aandeel en het vermaledijde beeld op de Roode Steen daadwerkelijk verplaatst naar een museum. Laat ik de betogen omschrijven als indringend en aandringend in niet mis te verstane woorden. Het college en de raad van Hoorn dienden te beseffen dat anders denken uiterst laakbaar is.

Ik denk dat het goed is om een boodschap, waarover al breed is gediscussieerd en die oprechte gekwetstheid als basis heeft, uiterst serieus te nemen. In de beantwoording wilde het college, gesteund door een meerderheid van de raad, wel degelijk de zaak serieus en behoorlijk grondig aanpakken. Het gemeentebestuur zegde toe de bevolking op een goede manier te betrekken bij besluitvorming rond het wel of niet handhaven van het standbeeld op de Roode Steen en daarnaast stappen te zetten om het onderwerp van slavenhandel en moorddadige handhaven van V.O.C.-bewind te betrekken in activiteiten die het besef van het verwerpelijke Hoornse verleden bij de Hoornse bevolking moet vergroten.

Je kunt je nu natuurlijk afvragen of er al duidelijke stappen zijn gezet om deze beloften waar te maken. Zit er een beetje tempo achter of geschiedt dit met de bekende ambtelijke nauwkeurigheid die nu eenmaal veel tijd vergt?  Daar is op verschillende manieren duidelijkheid over te verkrijgen. Er zijn genoeg Hoornse fracties die daar best wel enige kritische vragen over kunnen stellen. Een andere manier is er vanuit te gaan dat het nogal lang duurt en dat men in Hoorn dus helemaal niet van plan is de kwestie aan te pakken. In dat geval kun je dit natuurlijk ook via fracties  aan de orde stellen of je gaat gewoon een demonstratie uitroepen om de aandacht levend te houden.

Dit laatste is wat de organiserende organisaties dus gaan doen. Demonstreren om het beeld van Coen weg te krijgen. In de afgelopen jaren dat dit ook werd georganiseerd kwam er een hoop gedonder bij kijken omdat een speciale groep voorstanders van het beeld daar graag een andere actie tegenover wilde houden. De organisatie van de demonstratie van vandaag beklemtoont dat zij een vreedzame demonstratie willen houden. De wetenschap dat er genoeg mensen zijn die desondanks willen optreden om de demonstratie dwars te zitten doet er kennelijk niet toe. Er bestaat een recht om te demonstreren en dat recht is in mijn ogen heilig. Het is een instrument om de democratie gezond te houden. Dat betekent ook dat het instrument zo ingezet dient te worden dat het een optimaal effect oplevert voor de democratie en het andere doel van de demonstratie.

Wanneer er het effect ontstaat dat mensen zich juist afkeren van de demonstratie, dan schiet het zijn doel helaas voorbij. Is dat gevaar er ook bij de demonstratie van vandaag? Daar kan ik op dit moment nog niks over zeggen. Wanneer duidelijk is dat in Hoorn niks is gedaan om vervolgstappen na de raadsvergadering van september 2023 te zetten, dan is het zelfs een reden voor mij om mee te stappen. In elk ander geval dreigt deze demonstratie door een grote groep Hoornse burgers afgedaan te worden als een demonstratie om het demonstreren zelf en wordt dan nog maar eens serieus genomen worden door die burgerij.

Ik hoop oprecht dat de organisatoren erin slagen om van deze demonstratie een vredelievende happening te maken  waarvan een meerderheid van de bevolking zal zeggen: goed dat jullie dat doen. Ik vrees echter de kans dat men de demonstranten zullen zien als hinderlijk drammers, die voor een flink deel niet eens uit Hoorn komen. Mijn vraag is dan of demonstratie genoeg rijmt op democratie.

De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.