Zwijgen is kunst

Wat is de plaats van kunst in onze samenleving nu en wat wordt het in de komende tijd? De boot op een hoge fraai gebogen paal bij Bangert en Oosterpolder heeft veel wenkbrauwen doen fronzen, maar zullen die fronsende wenkbrauwen in een opluchtingsstand komen, nu de boot ontzuild is door rottend hout? Ik moet bekennen dat ik zelf indertijd toen ik het kunstwerk voor het eerst zag even met de ogen knipperde. Ik durf best te erkennen dat ik een liefhebber ben van kunst en dat ik genoeg moeite heb gedaan om kunst op te zoeken en te bekijken. Mevrouw Grosthuizen en ik hebben - en daar schamen we ons beslist niet voor! – elk jaar binnen de kortste keren de kosten van de Museumkaart er uit.

Musea in binnen- en buitenland, alsmede plekken waar kunst ongegeneerd waar dan ook zomaar in de open ruimte in steden en dorpen wordt uitgestald, zullen wij niet vermijden. Ik durf zelfs te bekennen dat wij die plekken meestal bewust opzoeken! Mevrouw Grosthuizen bezit een halve kast vol met boeken over kunst en ja, daar werp ikzelf af en toe ook een blik in. Ik ben in de loop der jaren zelfs gewend geraakt aan kunstvormen waarvan je denkt: wat moet dit in godsnaam voorstellen? Onlangs hebben we naast onze doorgaans gratis toegang bijbetaald om een expositie te bekijken van een kunstenaar die bekend staat om zijn met strepen en vlekken gevulde schilderdoeken.

Nu ik toch op de bekentenistoer ben, ik geef toe dat ik zelf af en toe zelf wat aan het knutselen ben om iets te maken, waarvoor je ook namen kunt bedenken die niks duidelijker maken. Mevrouw Grosthuizen doet ook haar best om iets tweedimensionaals te fabriceren terwijl een fotootje van wat ze wil laten zien de voorstelling een stuk duidelijker zou maken. Om het nog bonter te maken: wij kennen enkele kunstmakers persoonlijk en onderhouden vastbesloten vriendelijke en waarderende betrekkingen met hen. Wij zijn geen kunstkenners, maar enthousiaste kunstliefhebbers en kunnen enorm genieten van alles waar creatieve geesten mee aan het werk zijn geweest.

Je mag me best verwijten dat ik nu expres aan het provoceren ben en laat ik je dan ook nog maar zeggen dat ik een groot liefhebber ben van opera. Ziedaar! Ik schaam me er geen moment voor! En dat het een groeiende groep Nederland een doorn in het oog zou kunnen zijn dat ik zelfs enorm kan genieten van de dwarsverbanden die ik steeds weer ontdek tussen bijvoorbeeld de muzikale en beeldende kunst zal mij echt een rotzorg zijn!

In deze dagen beseffen wij best wel dat kunst niet meer zo vanzelfsprekend is voor iedereen. Vooral niet de wat-is-dat-nou-weerkunst. Ik weet dat deze uitingen van expressie voornamelijk iets is voor de elite en je hoeft mij niet te vertellen dat er heel veel belastinggeld naar toegaat. Geld dat ook best naar de boeren had kunnen gaan of naar de woningzoekenden van ons eigen volk. Ik probeer daar begrip voor op te brengen, echt waar, maar steeds loop ik dan tegen grenzen van acceptatie aan. Ik hoop deze houding nog een flinke tijd vol te kunnen houden, zelfs wanneer de partij die meent met het winnen van een derde van het aantal te bemachtigen zetels de meerderheid van het Nederlandse volk te vertegenwoordigen ook op gebied van de kunst wil beslissen wat nog wel en wat niet meer als kunst moet worden beschouwd.

De boot moet weer terug op die paal bij Bangert en Oosterpolder! Geen fratsen met zaken die beter bij die omgeving of vroegere omgeving zou passen. Fruit aan die paal hangen! Werkelijk, dat werd aanbevolen door een raadslid. Notabene een raadslid van wie ik weet dat hij heel lang geleden, toen hij nog een in te werken raadslid was, opvattingen over kunst koesterde, waar menig zoekende kunstenaar zich diepgelukkig geaccepteerd en gewaardeerd zou weten. Natuurlijk is het mogelijk dat in de loop van de tijd opvattingen over kunst veranderen. Ook ik kan genieten van kunst waarvan je precies kunt zien wat er wordt uitgebeeld, maar ik ben dan nog altijd benieuwd naar de diepere lagen van betekenis. Over de boot boven op een hoge paal ben ik nog niet genoeg klaar met denken of aanvoelen. Dat komt of dat komt nooit. Dat is niet erg, dat hoort ook bij kunst en elke politicus die kunst wil ombuigen naar iets waarbij niet meer hoeft te worden nagedacht moet vooral zijn mond houden. Zwijgen is ook een kunst.

De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.

Foto zuil van De Draak: Wally Ooms