4 mei 2024

De dag van 4 mei is al een flink aantal jaren een betekenisvolle dag voor mij. De Nationale Herdenking is in toenemende mate een moment van stilstaan bij slachtoffers van oorlogen en foute politieke opvattingen. De herdenking moeten we vooral niet politiek maken kun je hier en daar vernemen, maar ik kan geen andere ceremonie bedenken die meer met politiek te maken heeft dan de herdenking op 4 mei.

In de jaren na de Tweede Wereldoorlog is vaak schoksgewijs het besef gegroeid dat er ook veel slachtoffers herdenkwaardig zijn, die niet in oorlogshandelingen zijn omgekomen. Wie wil kijken kan in de eigen bubbel slachtoffers ontwaren die voldoen aan de huidige kwalificaties. Ook in Nederland zijn te veel mensen de klos, wanneer zij vallen onder de categorieën burgers die volgens artikel 1 van onze grondwet gevrijwaard dienen te blijven van elke vorm van uitsluiting. Wanneer er politieke partijen zijn, die ook mogen meedoen aan de verkiezingen, die vinden dat deze regel best wat opgerekt mag worden, dan heeft dat tot gevolg dat er steun is voor ieder die meent dat hij of zij met een gerust hart de in hun ogen ‘rare mensen’ mogen discrimineren.

Binnenkort zijn er de Europese verkiezingen (Weet je dat het mij regelmatig is overkomen dat ik bij het intikken van het woord verkiezingen in plaats van de letter -k- de -l- heb getypt? Heet dat een Freudiaanse typefout?) en ik houd mijn hart vast. Ook in Hoorn zullen partijen die er alles aan willen doen om Europa zo ver mogelijk buiten de poorten van Nederland te houden een schrikbarende hoeveelheid stemmen krijgen. Welk gevoel zit er achter de anti-Europastem? Nou, gewoon een heel primitieve. Desnoods wordt op de maat van Europapa alles wat niet goed past bij het stamdenken verfoeid. Het ons-kent-ons-en-wij-voelen-ons alleen-veilig-bij-eigen-volkdenken bestaat in principe bij ieder van ons, maar dankzij onze niet-vergiftigde hersenen en prettige ervaringen met individuen van buiten onze bubbel zijn velen van ons in staat artikel 1 van de grondwet te beschouwen als een belangrijke verworvenheid.

Verkiezingen en democratie hebben iets met elkaar te maken is de algemene opvatting. Democratie is regeren door het volk. Het volk krijgt de regering die het kiest. Ik wou dat het echt waar is. Een substantieel deel van de kiezers laat zich leiden door ongrondwettelijke wensen. De grondwet is ooit met enige moeite ontworsteld aan een klein kliekje gezagsdragers die waarschijnlijk echt meenden dat hun macht hen was verleend door God zelf en dat het volk zich daar gewoon in diende te schikken. Via een grotere groep mannen die zelf ook al ergens de baas over konden spelen en daar een riant inkomen mee verkregen werd het baas spelen over het land in stapjes via een steeds groter deel van het volk bepaald.

Nu hebben wij vrije verkiezingen waaraan je al kunt deelnemen wanneer je 18 jaar oud bent en niet veel meer wereldwijsheid hebt opgedaan dan die van redelijk willekeurig gekozen makkelijk te volgen influencers. In mijn ogen ondergaat een steeds groter aantal kiezers een informatiedouche die geen bliksem te maken heeft met de werkelijkheid. Vanuit een zorgvuldig aangewakkerde factfree wereldbeeld mogen zij stemmen op partijen die daar gretig profijt van hopen te trekken. Het klinkt heel idioot, maar ik zou bijna willen roepen: democratie is te kostbaar om over te laten aan het volk!

Om half acht op 4 mei sluit ik me aan bij de grote groep mensen die in stilte naar het Kerkplein loopt en af en toe halt houdt bij de kleine monumentjes waarmee oorlogsslachtoffers in de breedste zin worden herdacht. Tijdens de twee minuten stilte zal ik niet slechts denken aan de slachtoffers van politiek misbruik uit verleden en recente tijd, maar ook aan de slachtoffers van benauwende conservatieve fossielen in het gedachtegoed van zowel Nederlandse als andere Europese werelddeelgenoten, gretig op zoek naar nieuwe slachtoffers.

Ik vraag me af of iemand ons kan vertellen welke tien - nee, vijf is al genoeg - verschillen er precies zijn tussen de Blut und Boden opvatting en het partijprogramma van een populaire Nederlandse partij, die daar zelf geen enkele interesse naar heeft.

De inhoud van de column is uitsluitend voor rekening van de auteur. HoornRadio/HoornGids is niet ge- of verbonden aan een politieke partij of welke politieke richting dan ook, maar geheel autonoom, onafhankelijk en ongebonden.