Grote schaarste aan betaalbare woningen

HOORNGIDS REGIO | Het is voor huizenkopers met een modaal inkomen onverminderd moeilijk om een betaalbare woning te vinden. Zo krijgen alleenstaanden met een modaal inkomen voor het tweede achtereenvolgende jaar nauwelijks een voet tussen de deur en is slechts 1,1 procent van het totale huizenaanbod toegankelijk voor deze groep. 

De situatie voor tweeverdieners met een modaal inkomen is wel duidelijk verbeterd in vergelijking met vorig jaar. Terwijl in 2022 slechts 20,2 procent van de te koop staande woningen voor hen beschikbaar was, is dat nu 24,4 procent. Dit blijkt uit onderzoek van De Hypotheker waarin per regio in kaart is gebracht hoeveel woningen beschikbaar zijn voor singles en tweeverdieners met een modaal inkomen.
 
Hypotheek
Het modale inkomen in 2023 is door het Centraal Plan Bureau (CPB) vastgesteld op 41.500 euro. Met dit salaris kun je als alleenstaande bij een gemiddelde 10-jaars rente met NHG van 4,3 procent een hypotheek krijgen van ongeveer 171.000 euro. In 2022 lag het modale inkomen voor een alleenstaande per saldo op hetzelfde niveau. Het modale inkomen is in het afgelopen jaar weliswaar gestegen, maar dat geldt óók voor de hypotheekrente, die met 0,7 procentpunt is gestegen ten opzichte van een jaar geleden. Hierdoor komt een alleenstaande op dezelfde maximale leensom uit. Als de hypotheekrente stabiel blijft of mogelijk licht gaat dalen én het inkomen verder stijgt, kan de positie van de alleenstaande met een modaal inkomen geleidelijk verbeteren. 

Tweeverdieners
Voor een modaal inkomen voor tweeverdieners is De Hypotheker uitgegaan van 72.000 euro (41.500 euro + 30.500 euro). Hiermee kan een stel een hypotheek van ongeveer 339.000 euro afsluiten bij een gemiddelde 10-jaars rente met NHG van 4,3 procent. Dit is 35.000 euro méér dan in 2022. Dit komt doordat het modale inkomen is gestegen en het sinds dit jaar mogelijk is om het volledige tweede inkomen mee te nemen bij de vaststelling van de maximale leensom; vorig jaar was dit 90 procent. Op basis van deze berekeningen heeft De Hypotheker een selectie gemaakt van alle woningen die nu in Nederland te koop staan en geïnventariseerd voor hoeveel woningen van het totale huizenaanbod huizenkopers met een modaal inkomen in aanmerking komen.

Beschikbaar aanbod voor singles in grote steden vrijwel opgedroogd
De situatie van singles met een modaal inkomen is dit jaar nauwelijks verbeterd ten opzichte van 2022. Zo is slechts 1,1 procent van het totale woningaanbod voor deze groep huizenkopers beschikbaar; vorig jaar was dit één procent. In Flevoland (0,1 procent) en Utrecht (0,2 procent) zijn de vooruitzichten voor alleenstaanden het minst positief. In Groningen (7 procent), Limburg (4 procent), Friesland (4 procent) en Zeeland (4 procent) maken zij de meeste kans, maar ook hier is slechts een klein deel van het huizenaanbod beschikbaar. Voor modale eenverdieners die een huis in de grote steden willen kopen, is het vooruitzicht op een betaalbare woning minimaal. In Amsterdam is helemaal geen aanbod beschikbaar en in Den Haag (0,2 procent) en Eindhoven (0,4 procent) is het aanbod minimaal. Rotterdam en Utrecht scoren het hoogst, maar ook hier is bijna geen woning meer te krijgen (0,7 procent). De kansen voor deze groep huizenkopers zijn dus over de gehele linie niet verbeterd, ondanks het grotere woningaanbod en de afkoelende woningmarkt in de afgelopen periode waardoor de huizenprijzen (licht) zijn gedaald.

Positie tweeverdieners op huizenmarkt aanzienlijk verbeterd
In tegenstelling tot singles is de positie van tweeverdieners met een modaal inkomen in vergelijking met vorig jaar wél verbeterd. Zo kwam een stel met een modaal inkomen in 2022 in aanmerking voor 20,2 procent van het totale woningaanbod, in 2023 is dit bijna een kwart van de te koop staande woningen. Dat is een stijging van ruim 20 procent. In Groningen (50 procent), Limburg (40 procent), Friesland (39 procent), Zeeland (36 procent) en Drenthe (36 procent) maken tweeverdieners het meeste kans op een woning. Noord-Holland (16 procent), en Utrecht (16 procent) scoren het laagst. In deze provincies komen modale tweeverdieners in aanmerking voor minder dan een vijfde van het woningaanbod. Voor hen zijn Den Haag (33 procent) en Rotterdam (33 procent) van de grote steden het meest toegankelijk. Amsterdam scoort het laagst met 11 procent, gevolgd door Eindhoven (17 procent). In Utrecht is bijna een kwart van het totale aantal woningen beschikbaar (24 procent) voor tweeverdieners met een modaal inkomen. 
 
Jan Modaal
“De vooruitzichten op de huizenmarkt voor alleenstaanden met een modaal inkomen zijn in het afgelopen jaar nauwelijks verbeterd. Hoewel hun gemiddelde modale inkomen is gestegen, is dit vrijwel tenietgedaan door de stijging van de hypotheekrente. Tegelijkertijd zien we wel enkele lichtpuntjes. Zo zal de hypotheekrente naar verwachting in de loop van dit jaar licht dalen, waardoor de leencapaciteit van ‘Jan Modaal’ op termijn iets kan verbeteren. Daarnaast is het woningaanbod in het afgelopen jaar gegroeid en ruimen steeds meer beleggers het veld door de verhoging van de overdrachtsbelasting en doordat steeds meer gemeenten een zelfbewoningsplicht invoeren. Hierdoor is er minder concurrentie op de woningmarkt, waardoor de vooruitzichten zijn verbeterd”, vertelt Barry Bronkers, franchisenemer van De Hypotheker in Hoorn. “Ook is de situatie voor tweeverdieners met een modaal inkomen verbeterd. Zij komen nu in aanmerking voor bijna een kwart van het totale aantal te koop staande woningen. Dat is een positieve ontwikkeling, maar we mogen niet uit het oog verliezen dat er nog steeds sprake is van een grote schaarste aan betaalbare woningen. Zo is sprake van een tekort van ruim 390.000 woningen: een stijging van bijna 20 procent in vergelijking met een jaar geleden. Inzetten op een verdere vergroting van de woningvoorraad is hierdoor onverminderd belangrijk.”