Fractie Tonnaer: "Onderzoek slavernijverleden onnodig na eerdere excuses premier Rutte"

HOORNGIDS HOORN | Zonder vooroverleg met de Hoornse gemeenteraad heeft het Hoorns college van B&W onderzoeksbureau Stad en Bedrijf opdracht gegeven te onderzoeken wat de rol van het Hoornse gemeentebestuur is geweest in de tijd van de slavernij. Naar de mening van Roger Tonnaer, gemeenteraadslid/fractievoorzitter van Fractie Tonnaer, is het college met het gestarte onderzoek dubbel werk aan het doen, omdat over de slavernij en het kolonialisme al talloze boeken zijn geschreven en onderzoeken zijn uitgevoerd. 

Roger Tonnaer: ”In het boek van Anton de Kom ’Wij slaven van Suriname’ is veel te lezen over de verschrikkingen van de slavernij. Tijdens de excuses die minister-president Rutte heeft gemaakt noemde hij de slavernij een misdaad tegen de menselijkheid. De minister-president heeft excuses aangeboden mede namens het Hoornse stadsbestuur. Het gemeentebestuur heeft daar niets aan toe te voegen. Fractie Tonnaer is ervan overtuigd dat veel Hoornse inwoners het beeld van weldoener en moordenaar JP Coen willen laten staan op de Roode Steen. Door het beeld te laten staan worden de inwoners en bezoekers herinnerd aan de duistere geschiedenis van de slavernij en het koloniale verleden. De verschillende standpunten over het standbeeld van JP Coen zijn bekend en daarom wil de fractie dat de gemeenteraad binnenkort een beslissing neemt.”
Onderstaand schrijven is verzonden naar het college van B&W:

Geacht College,
Uw persbericht ‘Onderzoek naar rol stadsbestuur Hoorn slavernijverleden’ van 24 januari jl. heeft ons verbaasd. In het persbericht wordt bekend gemaakt dat de wens uit het coalitieakkoord wordt uitgevoerd om een onderzoek te starten naar de rol van het Hoornse gemeentebestuur in de tijd van de slavernij. Onderzoeksbureau STAD en BEDRIJF heeft de opdracht voor dit onderzoek gekregen.
Het genomen besluit voor het onderzoek is in strijd met de toezegging (ID 961) van wethouder Boomgaars. Wethouder Boomgaars heeft toegezegd de gemeenteraad te betrekken bij het proces van een onderzoek naar het slavernijverleden. In tegenstelling tot deze toezegging laat het college doodleuk weten dat onderzoeksbureau STAD en BEDRIJF de opdracht heeft gekregen. Door te verwijzen naar het coalitieakkoord toont u aan geen inzicht te hebben in de bestuurlijke verhoudingen en de waarde van een coalitieakkoord. Een coalitieakkoord is slechts een wensenlijst van een aantal fracties. Hoorn wordt bestuurd door de gemeenteraad en het college van B&W en niet door een coalitieakkoord. 
In plaats van zoals toegezegd met de gemeenteraad in gesprek te gaan, heeft het college gekozen voor het voeren van gesprekken met verschillende hoogleraren en onderzoekers. Waarschijnlijk hebben deze gesprekken een warboel van onderzoeksopdrachten opgeleverd. In het persbericht worden onderzoeken genoemd naar:
- rol van het stadsbestuur Hoorn in slavernijverleden; 
- de bestaande kennis over dit onderwerp;
- slavernijverleden in relatie tot het koloniale verleden;
- vertegenwoordiging van Hoorn als handelsstad in de VOC- en WIC-tijd;
- de rijkdom die Hoorn en een deel van zijn inwoners vergaarden;
- historisch protest tegen slavenarbeid.

Het college wil het gestarte onderzoek uiterlijk voor 1 juli 2023 afronden om vervolgens in gesprek te gaan met gemeenteraad en inwoners. Het is ons niet duidelijk waarom het onderzoek, waarvan de uitkomsten al bekend zijn, per se vóór 1 juli 2023 afgerond moet zijn. Met het gestarte onderzoek bent u dubbel werk aan het doen, omdat over de slavernij en het kolonialisme al talloze boeken zijn geschreven en onderzoeken zijn uitgevoerd. Wij adviseren u het boek van Anton de Kom ‘Wij slaven van Suriname’ te lezen over de verschrikkingen van de slavernij. 
Op 19 december 2022 hield minister-president Rutte een indrukwekkende toespraak. Voor het handelen van de Nederlandse staat in het verleden bood de premier excuses aan tot alle tot slaaf gemaakten, hun dochters en zonen, en al hun nazaten. Premier Rutte noemde de slavernij een misdaad tegen de menselijkheid.
Wij verwachten dat het college van B&W na het Hoornse onderzoek dezelfde conclusie trekt als de premier heeft gedaan. De minister-president heeft zijn excuses aangeboden namens de Nederlandse staat, inclusief Hoorn. Het wordt gênant wanneer het Hoornse college dezelfde excuses over de slavernij maakt en daarmee de premier passeert. 
Onze fractie heeft de indruk dat het Hoornse onderzoek slechts is bedoeld om het beeld van JP Coen te verwijderen van de Roode Steen. Wij zijn ervan overtuigd dat veel Hoornse inwoners het beeld van weldoener en moordenaar JP Coen willen laten staan op de Roode Steen. Door het beeld op de Roode Steen te laten staan worden we iedere dag herinnerd aan de duistere geschiedenis van de slavernij en het koloniale verleden. 

Fractie Tonnaer stelt volgens artikel 36 Reglement van Orde de volgende vragen:
1. Waarom heeft u de gemeenteraad niet vooraf betrokken bij het gestarte onderzoek? Waarom wordt de gemeenteraad met een persbericht weggestuurd?
2. Met welke hoogleraren en onderzoekers heeft u gesprekken gevoerd? Welke specifieke kwaliteiten heeft het onderzoeksbureau STAD en BEDRIJF voor het onderzoek naar de rol van het stadsbestuur en de slavernij?
3. Hoeveel kost het onderzoek en kunnen meerkosten gedeclareerd worden? Zijn met het bureau afspraken over een mogelijk vervolgonderzoek gemaakt?
4. Bent u het met ons eens dat over de slavernij en het koloniaal verleden al veel onderzoeken zijn uitgevoerd en boeken zijn geschreven?
5. Denkt u werkelijk dat het Hoornse onderzoek een ander resultaat oplevert vergeleken met de vele eerdere landelijk uitgevoerde onderzoeken? 
6. Bent u het met ons eens dat de excuses die minister-president Rutte namens de Nederlandse staat heeft gedaan, ook namens het Hoornse stadsbestuur heeft uitgesproken?
7. Bent u met ons van mening dat Hoornse onderzoeken, stadsgesprekken, publicaties over slavernij en het koloniale verleden geen invloed hebben op de mening van de Hoornse bevolking voor behoud van het beeld van JP Coen op de Roode Steen?
8. Houdt u vast aan het onderzoek en de excuses die u wilt maken over de slavernij, ondanks de toespraak en excuses die premier Rutte reeds hierover heeft gemaakt? 
9. Wilt u de discussie voor of tegen het beeld van JP Coen op de Roode Steen beëindigen door de gemeenteraad binnenkort daarover te laten beslissen?
Vriendelijke groet, namens Fractie Tonnaer,
Roger Tonnaer, gemeenteraadslid/fractievoorzitter