Boerenzoon Zwaagdijk: Agrarisch drama

HOORNGIDS | Het televisieprogramma Zembla had op 16 september een uitzending met als titel ‘Risico op ziekte van Parkinson bij blootstelling aan landbouwgif’. De uitzending ging over het gebruik van insecticiden en schimmelwerende middelen in teelten als bollen, bloemkool, broccoli, ijsbergsla en aardappelen in Westfriesland. 

Aanleiding voor de uitzending was een brief van een boerenzoon uit Zwaagdijk. Hij vreest dat op het platteland een groot agrarisch drama plaatsvindt. In de brief schrijft hij dat zijn vader al op relatief jonge leeftijd aan de ziekte van Parkinson leed en inmiddels is overleden. Voor zover hij wist hebben 12 mensen binnen een straal van één kilometer de ziekte van Parkinson. Allemaal mensen die veel in aanraking zijn gekomen met bestrijdingsmiddelen. Zembla zocht het uit en concludeerde dat in Nederland toegestane landbouwgifmiddelen Parkinson kunnen veroorzaken. 

Zestig procent meer kans op Parkinson
In de uitzending zegt Roel Vermeulen, hoogleraar Epidemiologie, dat mensen die in de landbouw werken met pesticiden gemiddeld 60 procent meer kans hebben op het krijgen van Parkinson. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en de EFSA (Europese Autoriteit Voedselveiligheid) erkennen dat de risico’s op het krijgen van Parkinson bij het in aanraking komen met landbouwgif niet duidelijk zijn. Volgens de hoogleraar lopen ook kinderen die meehelpen op de akkers of bijvoorbeeld bij het pellen van bollen risico’s om op latere leeftijd ziek te worden.

Miljoenen kilo’s landbouwgif
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat het risico op Parkinson toeneemt voor mensen die veel met sommige landbouwgifmiddelen werken. Om die reden werden Paraquat, Maneb en de insecticide Rotenon enige jaren geleden al verboden. Maar het middel Mancozeb - momenteel de meest verkochte fungicide in Nederland - is qua chemische samenstelling voor de helft identiek aan het in 2017 verboden Maneb, dat in verband wordt gebracht met de ziekte van Parkinson. Desondanks is Mancozeb nog toegestaan tot 2021, het jaar waarin het opnieuw gekeurd worden. In 2017 is in Nederland maar liefst 2,5 miljoen kilo van dit landbouwgif verkocht.

LTO geschrokken
Ondanks dat het verband tussen Parkinson en blootstelling aan landbouwgif door de wetenschap al jaren wordt gelegd en ook boeren er direct mee te maken krijgen, reageert een LTO-bestuurder in de uitzending geschrokken en zei dit verband niet te kennen. Frankrijk erkent sinds 2012 Parkinson als een beroepsziekte bij akkerbouwers die met landbouwgif hebben gewerkt. Niet alleen de akkerbouwers, maar ook mensen in de omgeving van akkers waar het gif wordt gespoten lopen gezondheidsrisico’s door de blootstelling aan het gif.

Vragen Geduputeerde Staten NH
Naar aanleiding van de uitzending van Zembla heeft Statenlid I. Kostic (Partij voor de Dieren) op 24 september vragen gesteld aan de Provincie Noord-Holland over het Risico op Parkinson bij gebruik van landbouwgif. Op 29 oktober zijn de antwoorden gekomen op de vele vragen. In bijgaande pdf is de beantwoording te lezen.

pdf: antwoorden provincie (/content/7951/download/clnt/90607_Beantwoorde_schriftelijke_vragen_nr._77-2019.pdf)