Burgemeesters ondertekenen in Hoorn notulen Eerste Vrije Statenvergadering

Burgemeesters Jan Nieuwenburg (Hoorn) en Frank Streng (Medemblik) ondertekenen op woensdag 16 mei om 15.20 in het Westfries Museum een vertaling van de notulen van de Eerste Vrije Statenvergadering uit 1572. De ondertekening is onderdeel van een rondgang van de burgemeesters van Dordrecht en Oudewater langs de steden die deelnamen aan de Statenvergadering in Dordrecht. Dit om het belang van de Eerste Vrije Statenvergadering kracht bij te zetten en aandacht te vragen voor vrijheid en tolerantie.

De Eerste Vrije Statenvergadering is een belangrijke gebeurtenis in de Nederlandse geschiedenis, tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Willem van Oranje was al enkele malen de strijd aangegaan met het Spaanse gezag in de Nederlanden, toen op 19 juli 1572 op zijn verzoek delegaties van 12 steden bijeenkwamen in het Augustijnenklooster in Dordrecht.

Met de vergadering wilde Oranje meer steun en financiering krijgen voor zijn vrijheidsstrijd. Dit lukte: Willem van Oranje werd hersteld in zijn functie van stadhouder van Holland. Ook werd tijdens de vergadering de door Oranje gewenste vrijheid van godsdienst opgetekend.

Een nieuwe staat en vrijheid van godsdienst

Deelnemers aan deze historische vergadering waren edelen, burgemeesters en schepenen uit Dordrecht, Alkmaar, Edam, Enkhuizen, Gorinchem, Gouda, Haarlem, Hoorn, Leiden, Medemblik, Monnickendam en Oudewater. Ook de watergeuzen, vrijbuiters die zich aansloten bij de opstandelingen, waren vertegenwoordigd, evenals een afgezant van Willem van Oranje.

De vergadering wordt gezien als een eerste stap op weg naar een onafhankelijke Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, een vroege voorloper van het huidige Nederland. De Staten van Holland vergaderden bovendien over een tolerantere houding ten opzichte van andere geloven, en legde zo een basis voor de hedendaagse vrijheid van geweten en geloof.

Het belang van de Statenvergadering in 2018

De delegatie vertrekt in de vroege ochtend van 16 mei vanuit Dordrecht en zal een voor een steden aan doen. In elke stad vindt een ontmoeting op het stadhuis plaats met de burgemeester. Daarbij ondertekenen de burgemeesters een moderne vertaling van de notulen van 19 juli 1572 om het belang van de Eerste Vrije Statenvergadering kracht bij te zetten en aandacht te vragen voor vrijheid en tolerantie.

Historische locatie

De ondertekening in Hoorn in 2018  vindt plaats op een historische locatie, het uit 1632 daterende Statencollege in Hoorn, tegenwoordig het onderkomen van het Westfries Museum. Meer dan twee eeuwen vergaderde hier de Gecommitteerde Raden van Westfriesland en het Noorderkwartier. De oprichting van dit bestuurlijke college was een rechtstreeks gevolg van de Eerste Vrije Statenvergadering. Vanaf 1572 kregen namelijk 18 steden een stem in de Staten van Holland, dat werd opgedeeld in een Noorder- en een Zuiderkwartier. De steden van het Noorderkwartier, Alkmaar, Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Edam, Monnickendam en Purmerend vergaderden in het Statencollege