Beantwoording vragen van VOCHoorn over inzameling plastic afval

Geachte heer Weeda,

Op 9 oktober 2017 stelde u bijgevoegde artikel 36-vragen over de inzameling van plastic afval. Aanleiding was het rapport van het Centraal Planbureau (CPB), ”De circulaire economie van kunststof; van grondstoffen tot afval”: https://www.cpb.nl/publicatie/de-circulaire-economie-van-kunststof-van-grondstoffen-tot-afval (https://www.cpb.nl/publicatie/de-circulaire-economie-van-kunststof-van-grondstoffen-tot-afval). Kern van dit rapport is dat het gescheiden inzamelen en recyclen van kunststof verpakkingen in Nederland zin heeft. Het CPB stelt echter ook dat niet bij alle gesorteerde kunststofstromen recycling mogelijk is en dat de milieuwinst vooralsnog niet optimaal is.

De afgelopen weken hebben wij dit rapport uitvoerig bestudeerd en gewerkt aan een reactie. Voorliggende brief geeft eerst een algemene reactie op het CPB-rapport. Daarna wordt puntsgewijs ingegaan op de beantwoording van uw vragen.

Uitdagingen

De kunststofinzameling heeft weliswaar zin, maar leidt ook tot nieuwe uitdagingen. Het CPB-rapport schetst deze uitdagingen heel duidelijk. Een bijstelling van het systeem is nodig om tot een hogere kwaliteit en daarmee meer milieuwinst te komen. De gescheiden inzameling van kunststof verpakkingen is de laatste jaren sterk gegroeid. Veel gemeenten zetten op dit moment grote stappen in het verbeteren van de afvalscheiding door huishoudens. Daarmee geven we invulling aan de ambities van het Rijksbrede Programma voor de Circulaire Economie. Dit programma beoogt om afvalstoffen zo veel mogelijk opnieuw in te zetten als grondstoffen.

Derde rolcontainer

Sinds de invoering van de derde rolcontainer voor kunststofverpakkingen is er in Hoorn een spectaculaire toename van de hoeveelheid ingezamelde kunststofverpakkingen. In het eerste kwartaal van 2017 werd er 539 ton kunststof ingezameld tegenover 104 ton in het eerste kwartaal van 2016. Het percentage afval wat aan de bron wordt gescheiden (bronscheidingspercentage) is hierdoor eveneens toegenomen. In 2016 was het bronscheidingspercentage 61%. In 2017 is dit voorlopig 66%.

Recycling

Volgens een aanname van de stichting Nederland van Afval naar Grondstof (Nedvang) en HVC wordt 80% van het ingezamelde kunststof gerecycled. De overige 20% van het ingezamelde kunststof is onrecyclebaar en wordt verbrand. Een belangrijk deel vindt dus direct zijn weg als grondstof voor nieuw plastic. Een ander deel van het kunststofafval bestaat uit een mix van verschillende kunststofsoorten waarvan de recycling op dit moment moeilijker en duurder is. Om dit kunststof beter en hoogwaardiger te recyclen is het belangrijk dat de kunststoffen die op de markt komen beter te recyclen zijn, dat burgers het kunststof goed scheiden en gemeenten het zo zuiver mogelijk inzamelen, dat de sorteerfabrieken de kunststoffen zorgvuldig uit elkaar halen en dat producenten meer gerecycled kunststof toepassen in nieuwe producten. Daardoor kan de milieuwinst van de kunststofrecycling, nog verder toenemen.

Oplossingen

De oplossing voor de uitdagingen in de keten is tweeledig: Enerzijds moet er gewerkt worden aan de ontwikkeling van nieuwe recyclingtechnieken en anderzijds is het essentieel dat producenten bij de productie van verpakkingen rekening (gaan) houden met de recyclebaarheid. Een opsteker in dit verband is het convenant dat multinationals als Unilever, Mars, Coca Cola e.d. vorige week hebben gesloten waarin ze afspreken om op de kortst mogelijke termijn 100% recyclebare verpakkingen te gaan gebruiken.

Het CPB-rapport bevestigt voor een groot deel de uitdagingen in de keten: de inzameling van kunststof verpakkingsafval is pas kort geleden gestart en heeft tijd nodig om tot een volwaardige keten te ontwikkelen. Het CPB zelf zegt desgevraagd dat we vooral niet moeten stoppen met de kunststofinzameling (zie: https://www.nporadio1.nl/homepage/5883-plastic-afval-recyclen-heeft-weinig-effect-op-milieu (https://www.nporadio1.nl/homepage/5883-plastic-afval-recyclen-heeft-weinig-effect-op-milieu)) maar dat we deze moeten optimaliseren.

Het scheiden van kunststof heeft dus zin. Daarbij is het belangrijk om de blik op de toekomst gericht te houden. De notitie van het CPB geeft daarvoor goede aanknopingspunten.

Hieronder volgen de antwoorden op de artikel 36-vragen:

Vraag 1: Heeft u als college kennisgenomen van dit rapport en bent u het met de conclusies eens? Zo niet graag een toelichting.

Antwoord: Ja, het college heeft kennisgenomen van dit rapport en herkent zich in de geschetste problematiek.

Vraag 2: Heeft u eerder signalen gehad dat plasticscheiding bij de bron weinig effectief is en zo ja sinds wanneer is dit bij u bekend?

Antwoord: Op 11 februari 2017 stond een artikel over bron- en nascheiding van plastic in het NoordHollands Dagblad. Als reactie op dit artikel heeft de raad een informerende brief gekregen op 21 februari 2017, met daarin onze reactie op dit artikel. Zowel brief als artikel zijn bijgevoegd.

Vraag 3: Hoe wordt er in de HVC en GAW gelederen gedacht over deze problematiek? Wordt of werd hier informatie over gedeeld met alle colleges?

Antwoord: Het recyclen van kunststof verpakkingen is pas enkele jaren gestart. Het creëren van een succesvolle keten heeft tijd nodig en vraagt inspanning vanuit de hele keten (inzameling, sorteren en recyclen). Ketenpartijen moeten ’wennen’ aan gerecycled kunststof en vaak ook hun productieproces hierop aanpassen. Hierbij zal ook de milieuwinst toenemen. Bij de start van glas of papier inzameling is dit niet anders geweest. Zie verder de beantwoording van vraag 2.

Vraag 4: In het rapport wordt gesteld dat er te veel de nadruk ligt op kwantiteit en te weinig op kwaliteit. Wat vindt het college van deze conclusie?

Antwoord: Hier is het college het mee eens. Echter, het gescheiden inzamelen van plastic is een relatief recente stap om te komen tot meer recycling en minder restafval. Het inzamelen van glas, papier, en groente-, fruit- en tuin (gft-) afval is al jaren een standaard praktijk in Nederland. Zowel op het gebied van bronscheiding als op het gebied van nascheiding zijn er nog volop ontwikkelingen die van invloed zijn op deze resultaten, kwaliteit en kostprijs.

Vraag 5: Scheiden van afval bij het verwerkingsbedrijf doormiddel van een scheidingsinstallatie is vele malen effectiever en daarmee beter voor het milieu, dan door inzameling via de oranje bak. Wat vindt het college van dit gegeven?

Antwoord: De vergaderstukken van het Algemeen Bestuur CAW gaan in kopie naar de raad. Indien er vanuit HVC keuzes worden voorgelegd zullen wij de raad hierin altijd tijdig betrekken.

Meer informatie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer E. Achterberg via telefoonnummer 0229 252200. Als u op deze brief reageert, vermeld dan het zaaknummer. Dit nummer staat rechtsboven in de brief vermeld. We hopen u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.

Met vriendelijke groet.

Burgemeester en wethouders van Hoorn