Portretten weeskinderen VOC  op vier continenten

‘Vérlander - weeskinderen van de VOC’ is de titel van een unieke expositie die tot en met voorjaar 2017 te zien is op vier continenten. Het Westfries Museum in Hoorn is verantwoordelijk voor de Europese editie. Tot en met 9 april 2017 zijn in Hoorn 30 portretten van fotograaf Geert Snoeijer te zien. Een audiotour, waarin een aantal geportretteerden zelf aan het woord komt, brengt de gedeelde geschiedenis met de Hollanders tot leven. Op 17 december vond de officiële opening plaats in het bijzijn van de ambassadeurs van Australië en Indonesië. Beiden kregen het eerste exemplaar van het boek Vêrlander, forgotten children of the VOC.

Over de maritieme geschiedenis van Nederland in de Gouden Eeuw zijn boekenkasten vol geschreven. Er is echter maar weinig bekend over de overlevende opvarenden van VOC-schepen die vergingen langs de onherbergzame kust van West-Australië. Legden ze contact met de lokale bevolking om te overleven? Hoe keek de oorspronkelijke bevolking naar de families Wouthuyzen en Joostensz, die zich rond 1650 op het minuscule Indonesische eilandje Kisar vestigden om te fungeren als ogen en oren van de VOC? Wat is er over van de taal bij de Koreanna die in Zuid-Afrika leefden toen Jan van Riebeek daar landde? Tot op de dag van vandaag zijn deze eeuwenoude contacten van invloed op het dagelijks leven van diverse bevolkingsgroepen op verre continenten.

Indringend en fascinerend

Documentair fotograaf Geert Snoeijer legt deze tot nog toe goed verborgen geschiedenis bloot met het project ‘Vérlander- weeskinderen van de VOC’. Daarvoor reisde hij af naar West-Australië, Zuidelijk Afrika en Kisar in Indonesië, samen met een team van experts: antropoloog Nonja Peters (Curtin University Perth), historicus Bart de Graaff en taalwetenschapper Aone van Engelenhoven (Universiteit Leiden).

Het resultaat is een indringende serie fotoportretten en fascinerende levensgeschiedenissen. Ze zijn tot en met 9 april 2017 te zien in Hoorn in het Westfries Museum – museum van de Gouden Eeuw. Vrijwel gelijktijdig is het werk van Geert Snoeijer en zijn team te zien in musea in Jakarta, Bloemfontein en Perth.

Zoektocht naar eigen identiteit

Wat de verhalen van de geportretteerden gemeen hebben, is hun zoektocht naar een eigen identiteit. Het feit dat hun voorouders op wat voor manier dan ook in contact kwamen met de Vereenigde Oostindische Compagnie blijkt tot op de dag van vandaag bepalend voor hun identiteit en plek in de lokale samenleving.

Praktisch

Vérlander - weeskinderen van de VOC. Vanaf 17 december 2016 tot en met 9 april 2017 te zien in het Westfries Museum in Hoorn op de Roode Steen 1. Openingstijden: dinsdag tot en met vrijdag 11.00 tot 17.00 uur, zaterdag, zondag en feestdagen van 13.00 tot 17.00 uur.

foto 1: Geert Snoeijer

foto 2: Westfries Museum, Marcel Rob