Nieuwe partij Lijst 14: ”Financiën niet op orde” (1)

HOORN - In Hoorn dient zich een nieuwe partij aan, Lijst 14, die zich manifesteert bij de Gemeenteraads-verkiezingen 2014. De mensen achter Lijst 14 doen niet daadwerkelijk mee aan de verkiezingen maar voelen zich erg betrokken bij de (financiële) toekomst van Hoorn. Lijst 14 vindt namelijk dat de financiën onderbelicht blijven bij veel politieke partijen. Veel inwoners van Hoorn weten weinig over de lokale schatkist en veel partijen besteden in hun partijprogramma onvoldoende aandacht aan het financiële aspect. Daarom heeft Lijst 14 een aantal zaken uitgezocht en op een rij gezet. Lijst 14 is een tijdelijk initiatief van enkele Hoornse ondernemers.

Bij verkiezingen is het gebruikelijk dat partijen hun ideeën over de komende bestuursperiode vastleggen in een verkiezingsprogramma. Dat gebeurt landelijk en ook op gemeentelijk niveau. In het verleden waren dat in Hoorn alleen verlanglijstjes, waarbij inhoudelijk soms alleen ingewijden de politieke signatuur konden vaststellen. Die trend is duidelijk aan het verschuiven, vooral bij de landelijk gebonden partijen. D66 en GroenLinks hebben een uitgebreid verkiezingsprogramma waarbij de belangrijke gemeentelijke beleidsterreinen ingevuld worden vanuit een politiek visie. De VVD doet dat op een andere manier, zij beperkt zich tot enkele voor de VVD belangrijke algemene en gemeentelijke belangrijke politieke items en laat andere beleidsterreinen vrijwel onbesproken. Dat betekent niet dat zij daar geen mening over heeft.

Lijst 14 bezorgd over financiële kennis
Op 28 februari postte de lijsstrekker van de VVD, Ronald Louwman, in de Facebookgroep Hoornkiest2014 een uitvoerig bericht met als thema “VVD Hoorn is bezorgd over financiële kennis bij politieke partijen”. Louwman schrijft verder “Nu de verkiezingsprogramma’s er zijn blijkt een fors deel van de politieke partijen in Hoorn geen of veel te weinig aandacht te hebben voor de financiële paragraaf.” Een stevige bewering die aanleiding geeft om het waarheidsgehalte daarvan te onderzoeken.

Uitgerekend in deze tijd van bezuinigingen en gigantische extra uitgaven mag verwacht worden dat partijen met een evenwichtig verkiezingsprogramma inclusief een goed onderbouwde financiële paragraaf komen. Niet alle partijen beschikken over voldoende deskundigheid om de gemeentefinanciën te kunnen beoordelen. Eigenlijk een schokkende conclusie waar zulke enorme belangen op het spel staan. M.n. van de grotere partijen mag verwacht worden dat zij voldoende kennis hebben om een degelijke financiële paragraaf aan het programma toe te voegen.

Het is teleurstellend om te moeten vaststellen dat slechts vier partijen, VVD, VOCH, D66 en CDA, geprobeerd hebben de effecten van hun programma in een financiële paragraaf te vertalen in nieuwe uitgaven en in nieuwe bezuinigingen. Het is overigens opmerkelijk dat alleen de coalitiepartijen zich gewaagd hebben aan een dergelijke exercitie.

In financiële paragrafen van deze partijen zijn over het algemeen taakstellende bedragen opgenomen, veelal ontbreekt een adequate onderbouwing. Dat kan ze ook niet helemaal kwalijk worden genomen, het is voor een politieke partij bijna onmogelijk om een goede financiële vertaling te maken van hun programma. Collegepartijen hebben het daarbij minder moeilijk omdat wethouders toegang hebben tot een veel groter kennisdomein en zij kunnen ambtenaren om advies vragen (c.q. aan het werk zetten). Maar ondanks deze beperkingen is het interessant om te zien hoe deze partijen hun politieke keuzes financieel vertalen.
 
Bij de landelijke verkiezingen worden de effecten van de partijprogramma’s op de overheidsfinanciën en de economie doorgerekend door het Centraal Planbureau (CPB). Bij de Hoornse verkiezingspropgramma’s is van een dergelijke degelijkheid geen sprake. De financiële paragrafen van de vier partijen zijn beperkt van omvang met posten die soms wel en soms niet worden toegelicht. Op de fora wordt de indruk gewekt dat deze partijen de financiële vertaling van hun programma hebben laten doorrekenen.

Op 7 februari jl. postte Matthijs Wolff, no 14 van de kandidatenlijst van D66, in de Facebook groep Hoornkiest2014 onder de titel “Waar betalen we het van?” een interessante bericht dat hij afsluit met. “…Bij D66 vonden we een dergelijke paragraaf niet genoeg, dus hebben we de getallen ook nog extern laten doorrekenen. …”. Uit het programma van D66 blijkt niet dat een en ander extern is doorgerekend, waarschijnlijk is extern alleen de optelling gecontroleerd en die klopt. De indruk bestaat dat ook in dit geval de slager zijn eigen vlees gekeurd heeft.

De vier partijen nemen duidelijk stelling als het gaat om de gemeentelijke financiën:

•VVD: “Het huishoudboekje moet kloppen.”
•VOCH: “De financiering van plannen en initiatieven vanuit een gezond financieel beleid.”
•CDA: “Het CDA wil degelijke gemeentelijke financiën.”
•D66: “De gemeentelijke begroting moet sluitend zijn.”

Wij hebben onderzocht of het financiële beleid van deze partijen in voldoende mate aansluit bij hun financiële ambities en hun inhoudelijke plannen en of de kiezers voor de periode 2014 – 2018 daarover goed geïnformeerd worden.
 
Bezuinigingen 2011 - 2014
De zittende coalitie heeft voor de periode 2011-2014 een groot aantal bezuinigingen aangekondigd en doorgevoerd. Op de site van de gemeente Hoorn wordt de stand van zaken per december 2013 weergegeven. Alhoewel de toelichting zeer onvolledig is kan wel de conclusie getrokken worden dat de bezuinigingen nog lang niet zijn afgerond en dat er nog € 8 miljoen extra bezuinigd moeten worden. Het is onduidelijk welk deel van die € 8 miljoen nog in 2014 gerealiseerd zal worden. Ook de gemeentebegroting 2014 en de financiële paragrafen van de coalitiepartijen scheppen daarin geen duidelijkheid.

Tweedeling 2014 - 2018
Bij de nieuwe uitgaven en de bezuinigingen is een tweedeling zichtbaar tussen enerzijds VVD en VOCH en anderzijds D66. Het CDA neemt daarbij een minder duidelijke positie in. Grofweg komt het er op neer dat bij de VVD en het VOCH de bezuinigingen betrekking hebben op culturele en sociale subsidies, de uitkeringen, en op activiteiten die betrekking hebben op de gehele stad, terwijl de nieuwe uitgaven vooral betrekking hebben op extra uitgaven ten behoeve van ondernemers (waaronder bevordering toerisme). D66 verdeelt, met uitzondering van sport, in grote lijnen de bezuinigingen meer over de gehele stad. De nieuwe uitgaven van D66 richten zich eveneens op het toerisme maar ook op nieuwe culturele activiteiten.

Lijst14@gmail.com

Zie ook Deel 2:

---

Reacties

---