Edisonverzameling in Museum van de Twintigste Eeuw

HOORN – In de laatste zaal, die in het nieuwe gebouw van het Museum van de Twintigste Eeuw op het Oostereiland recent werd geopend, is een zeer speciale collectie geplaatst. Het museum toont in de Edison-zaal een mooi overzicht van geluidsapparatuur uit het begin van de vorige eeuw.

Sinds enkele weken is de unieke verzameling  fonografen en grammofoons van Jelle Attema in de oude gevangenis op het Oostereiland in Hoorn te bewonderen. Daar is sinds eind vorig jaar het Museum van de Twintigste Eeuw te vinden en de laatste zaal die voor publiek werd opengesteld, ademt de sfeer van 1900 tot 1930.

Allereerste tinfoliefonograaf van Edison
Prachtige houten en metalen geluidsapparatuur staat er te pronken. Een deel is ook te horen, incidenteel bij demonstraties, maar altijd ook via de gratis AudioTour die het museum beschikbaar stelt. Er staat een model van de allereerste tinfoliefonograaf van Edison, ook zijn er tientallen versies van Nipper, het bekende witte hondje dat luistert naar de stem van zijn baas (His Masters Voice). Maar er staan ook voorlopers van de jukebox: Grote houten platenspelers met muntinworp die rond 1920 in danszalen werden gebruikt.

Pratende poppen
Bijzonder is ook de verzameling speelgoed in de Edison-zaal: Tientallen  platenspelers die speciaal voor kinderen werden gemaakt. Maar ook pratende poppen van rond 1890/1920 die met een grammofoonmechaniekje werken.

Zandvoort mist kans
Directeur Hans Stuijfbergen van het Museum van de Twintigste Eeuw is zeer vereerd met de collectie van Jelle Attema: “Hij heeft jarenlang geprobeerd een museum in zijn woonplaats Zandvoort op te zetten, maar kreeg onvoldoende medewerking van de gemeente aldaar. Wij hebben hem toen benaderd en zijn verzameling bewonderd en waren er zo uit. De collectie is nu een bruikleen aan ons museum en toegankelijk voor een breed publiek.”

Collectie in 40 jaar verzameld
De collectie fonografen en grammofoons is zo speciaal omdat deze in een periode van veertig jaar is verzameld. Eigenaar Jelle Attema is expert in deze oude geluidsapparaten en restaureert en verkoopt ze al jaren. Hij heeft wereldwijd contacten en zo een prachtverzameling opgebouwd. Jarenlang stond de verzameling  opgestapeld in zijn opslag, maar nu staan ze te pronken in de Edison-zaal van het Hoornse museum.

Het Museum van de Twintigste Eeuw is 7 dagen per week en 362 dagen per jaar geopend. Adres: Krententuin 24 (Oostereiland) Hoorn.
Voor meer informatie: