Bijzondere kerstbomen in Westfries Museum
2-12-2011
HOORN - Vanaf 10 december staat het Westfries Museum in het teken van de kerstboom. Alle ruimtes zijn opgesierd met bomen waarvan de decoratie is geïnspireerd op het thema van de zaal. In één van de expositieruimtes wordt de rijke geschiedenis van de kerstboomtraditie uit de doeken gedaan.
Tulpenboom
Wie wel eens een kerstmarkt in een tuincentrum heeft bezocht weet dat er op het gebied van decoratie van kerstbomen geen nee te koop is. Desondanks weet het Westfries Museum de bezoeker te verrassen met unieke en heel bijzonder gedecoreerde kerstbomen. In iedere ruimte een andere. Sommige zijn gedecoreerd met prachtige negentiende-eeuwse kerstversiering. Maar er zijn ook bomen die zijn opgetuigd met een knipoog naar het thema van de ruimte.
Zo staat in de zaal waar het museum de geschiedenis van de VOC uit de doeken doet een kerstboom vol met specerijen uit Indië. De zaal geurt er van. De portrettenzaal van het museum wordt opgefleurd door een boom met zwart/witte linten en glas geblazen ballen met het zelfportret van Rembrandt. En wat te denken van de Delfts Blauwe- of de Tulpenboom.
Vogelveren
In de expositie wordt duidelijk dat de traditie om rond kersttijd een sparreboom op te tuigen nog helemaal niet zo lang ingeburgerd is in Nederland. De traditie is in de negentiende eeuw komen overwaaien uit Duitsland. Duitse bakkers in Amsterdam waren de eersten die met kerst fraaie bomen bij hun zaak neerzetten om klanten te trekken.
In de expositie is zeer oude kerstdecoratie te zien, afkomstig uit de collectie van Aaltje Kuiper van Speelgoedmuseum De Speeldoos.
Een engel van was, een Duits kerstkraampje van meer dan 150 jaar oud en snoep ‘containers’ in de vorm van de Kerstman die nog ouder zijn. Heel bijzonder is ook een miniatuur kerstboompje gemaakt van groen geverfde vogelveren, dat is volgehangen met allerhande cadeautjes en lekkernijen.
Aan de hand van twee opgetuigde bomen laat het museum zien hoe een kerstboom in een Nederlandse huiskamer er uitzag in 1900 en vijftig jaar later. Pas toen stond de boom bij iedereen rond in huis.
Al komt de traditie dan uit Duitsland, typisch Nederlandse gebruiken zijn er ook. Zo is het een ongeschreven wet dat de kerstboom niet eerder opgezet mag worden dan 5 december en voor Drie Koningen op 6 januari weer moet worden weggehaald. Anders brengt het ongeluk.
En alleen in Nederland en Vlaanderen is het gebruik om de kerstbomen rond oud en nieuw te verbranden. Foto’s en filmpjes van meer dan een eeuw kerstboomtraditie maken de tentoonstelling compleet. De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met Intratuin Hoorn.